[aan het eind van het artikel doen we een oproep aan vrouwen om ons te vertellen over het leven ná een borstkankerbehandeling]
Bij 1 op de 7 vrouwen wordt borstkanker geconstateerd. Er is veel aandacht en expertise op het gebied van behandelingen. Het zorgt ervoor dat steeds meer vrouwen na een behandeling op maat veelal een goed leven kunnen leiden. Dat leven is dan wel goed, maar nooit meer hetzelfde als daarvoor. Soms moeten vrouwen zichzelf als het ware opnieuw uitvinden en duiken er toch klachten op. Daar was tot een aantal jaren terug nauwelijks aandacht voor, maar inmiddels is dat anders. Er komt steeds meer aandacht voor de kwaliteit van leven na kanker.
Vanaf je vijftigste zou je rekening moeten houden met borstkanker. Althans; als je de cijfers er op naslaat. De diagnose borstkanker wordt immers het vaakste gesteld bij vrouwen tussen de 50 en 74 jaar. Wie in die leeftijdscategorie valt moet om de twee jaar naar de ‘borstenbus’.
‘Tumoren die via het bevolkingsonderzoek worden gevonden bevinden zich vaker in een gunstiger en beter behandelbaar stadium. In totaal werd binnen de leeftijdsgroep 50-74 bij ruim 12.500 vrouwen de diagnose borstkanker gesteld (2021). 56 procent van deze tumoren werd ontdekt via het bevolkingsonderzoek’, schrijft het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL). Het goede nieuws is dat in een vroeg stadium, stadium I, na tien jaar 95 procent van de vrouwen nog in leven is. Bij de andere stadia liggen die cijfers lager. Met andere woorden: wees er op tijd bij.
Er kleven nog jarenlang gevolgen aan de diagnose
Daarmee zijn we er natuurlijk nog niet. Ook al is de ‘uitslag’ gunstig en kun je na een behandeling prima verder met je leven, er kleven voor veel vrouwen nog jarenlang allerlei gevolgen aan de diagnose. Naast de angst voor terugkeer van de ziekte, is de terugkeer naar de werkvloer niet altijd zonder problemen, zijn vrouwen somber of soms zelfs depressief, speelt er een kans op chronische vermoeidheid en hebben veel vrouwen te kampen met relationele of seksuele problemen. Een vroege aanpak van deze problemen kan veel ellende voorkomen en het leven een stuk aangenamer maken. Daarnaast wordt er een lans gebroken voor een gezonde leefstijl met de juiste voeding en regelmatig bewegen om een behandeling zo goed mogelijk te doorstaan, klachten te voorkomen en zo gauw en goed mogelijk te herstellen.
‘Je moet je nieuwe ik accepteren’
Op de website van het KWF, ‘gevolgen van kanker’, zijn meerdere verhalen te lezen van mensen die vertellen over de tijd na de behandeling. Zo vertelt Anjo, die in 2011 borstkanker kreeg, hoe ze zich staande hield in haar werkzame leven. Ze zegt ook: “Je vecht om je oude ik te worden, maar je moet je nieuwe ik accepteren.”
Onderzoek naar de gevolgen van kankerbehandelingen op de lange termijn waren er tot voor kort niet, maar nu we kanker steeds vaker overleven, is het goed dat er aandacht is voor de langetermijngevolgen. De laatste jaren is daar steeds meer aandacht voor. Hoogleraar Lonneke van de Poll heeft zich de afgelopen jaren beziggehouden met het in kaart brengen van het leven na kanker. “Het is de keerzijde van het succes van de behandelingen”, vertelt Van de Poll in een artikel (AvL). „Er is een groeiende groep mensen die kanker overleeft, en ook langer overleeft. Vandaag leeft zestig procent van de patiënten tien jaar na de behandeling nog. Van de mensen die borstkanker of prostaatkanker kregen, leeft zelfs negentig procent na tien jaar nog.” Het verzamelen van cijfers bleek nodig, zo vertelt de hoogleraar en epidemioloog, om met name huisartsen en psychologen bewust te maken van het belang van zorg na de behandeling. Ook zijn er hulpprogramma’s ontwikkeld. Van de Poll: “Leefstijl is van belang. We weten nu dat wie tijdens een behandeling zeer actief blijft – mits je dat kunt, natuurlijk, aanmerkelijk minder problemen ondervindt daarna. Veel bewegen is altijd goed, maar daarmee kun je soms zelfs ’overlevingswinst’ boeken, blijkt nu uit eerste studies. Er zijn indicaties dat ook voeding invloed heeft. En roken is niet alleen slecht voor het krijgen van kanker, maar ook heel slecht voor je prognose en je kwaliteit van leven na de diagnose.”
Waarom de ene groep wel problemen ervaart en de andere niet, is nog een zoekplaatje. Volgens Van de Poll heeft dat onder andere te maken met leefstijl, persoonlijkheid, en of iemand bijvoorbeeld een liefhebbende partner heeft. Maar ook genetische gevoeligheid, in combinatie met omgevingsfactoren lijkt een rol te spelen. Er wordt verder onderzoek gedaan om eventueel patronen hierin te ontdekken zodat mensen nog beter geholpen worden om de kwaliteit van leven te verbeteren na een kankerbehandeling.
Waar kun je terecht?
Een groot aantal patiëntenorganisaties komt op voor de belangen van (ex)patiënten en hun naasten. Daarvoor kun je terecht bij de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK). Ook zijn er maar liefst tachtig centra voor leven met en na kanker, waar je terecht kunt voor lotgenotencontact. Het gaat in dit geval vooral om een luisterend oor en het vertellen van je verhaal.
Oproep
Heb jij een borstkankerbehandeling gehad en pak je je leven weer op, zou je ons dan willen vertellen hoe je dat doet? Zijn er klachten? Heb je je werk weer kunnen hervatten? Hoe verloopt het gezinsleven? Is de relatie met je partner veranderd? Kortom; we zijn benieuwd naar jouw verhaal om andere vrouwen hiermee te kunnen ondersteunen. We plaatsen de verhalen in de borstkankermaand (oktober 2022) op 50plusinnederland.nl.
Wil je meedoen? Stuur dan een mail met jouw gegevens aan de eindredactie: julia@24marketing.nl. Dan nemen we contact met je op.
Bron artikel Van de Poll: website Antoni van Leeuwenhoek, Nederlands Kanker Instituut. (Het artikel met Van de Poll verscheen eerder in kranten van de Holland Media Combinatie).
